Omgaan met klimaatangst

Heeft het klimaatbewustzijn ervoor gezorgd dat klimaatangst vaker voorkomt?

Vooral jongeren ervaren hoge niveaus van klimaatangst. Volgens een studie uit 2021 maakt meer dan 50% van de jongeren tussen 16 en 25 jaar zich grote of zeer grote zorgen over de klimaatverandering, en 84% ten minste matig. De helft van de 10.000 respondenten voelt alle volgende emoties: “verdrietig, angstig, boos, machteloos, hulpeloos en schuldig.” Dat wil niet zeggen dat volwassenen deze emoties niet ook ervaren – er is alleen minder onderzoek naar gedaan.

 Klimaatbewustzijn en de rol die individuen spelen met betrekking tot het probleem kunnen jongeren gestrest maken over klimaatverandering. Retoriek die de nadruk legt op individuele verantwoordelijkheid over hoe vaak we vliegen of welk voedsel we consumeren, maakt de kwestie onderdeel van dagelijkse overwegingen en levensstijlkeuzes. Deze manier van denken verergert het schuldgevoel dat gepaard gaat met zorgen over de natuur, het welzijn van toekomstige generaties of mensen die in kwetsbare landen wonen. Sommigen voelen een toenemende druk om als individu klimaatactie te ondernemen, of voelen zich geïsoleerd omdat ze het gevoel hebben dat hun omgeving hun zorgen niet hoort.

Het maakt ook uit hoe het klimaatnieuws door de media wordt gecommuniceerd. Een alarmerende aanpak die spreekt over het onheil van het milieu kan de angst voor het klimaat verergeren. Slecht nieuws over klimaatverandering en de toestand van de wereld kan negatieve gevoelens oproepen, terwijl het aandringen op de noodzaak om “nu te handelen” stress kan veroorzaken en ervoor kan zorgen dat mensen zich overweldigd of klein voelen tegenover de uitdaging.

Wat kun je doen als het klimaatbewustzijn je angstig maakt?

Er zijn een paar verschillende dingen die kunnen helpen als je klimaatangst ervaart.

1. Erken en praat over je gevoelens

Klimaatverandering is een belangrijke kwestie met veel onzekerheden, dus het is niet verwonderlijk dat het veel soorten emoties kan veroorzaken, zowel positieve als negatieve. Het is belangrijk een moment te nemen om dit te accepteren: dingen die veranderen, vooral als het ten kwade lijkt, zullen ons onvermijdelijk een gevoel van angst geven. Het belangrijkste is dat je je niet laat meeslepen door deze gevoelens, maar manieren probeert te vinden om ermee om te gaan op een manier die voor jou goed voelt.

Eén manier om klimaatangst te verminderen is erover te praten met je collega’s en lotgenoten. Veel mensen hebben te maken met soortgelijke emoties als gevolg van het toegenomen klimaatbewustzijn, en steun vinden bij mensen om je heen kan een deel van de last wegnemen. Er zijn zelfs speciale steungroepen die praten over de gevoelens die de klimaatverandering met zich meebrengt.

2. Zoek nieuwe invalshoeken om klimaatverandering te benaderen

Veel van het nieuws over klimaatverandering is negatief en richt zich op natuurrampen en verslechterende landschappen. Er is echter ook veel bemoedigende informatie beschikbaar over nieuwe innovaties, individuen en groepen die met spannende nieuwe initiatieven komen, en succesverhalen over het herstel van habitats die een ander perspectief kunnen bieden. Veel bedrijven nemen milieukwesties serieuzer en creëren hun eigen strategie voor aanpassing aan klimaatverandering, wat kan inspireren tot veranderingen in bedrijfspraktijken. Het zoeken naar hoopvolle berichten kan je helpen je beter te voelen en een productievere gemoedstoestand te vinden om je bezig te houden met klimaatverandering.

Je kunt je ook inspannen om meer verbondenheid met de natuur te vinden. Wandelen in de natuur kan een gevoel van saamhorigheid en genezing creëren, en het is aangetoond dat het positieve effecten heeft op de geestelijke gezondheid. Het vinden van de schoonheid in de natuur kan je helpen herinneren waarom je de klimaatverandering wilt aanpakken, waardoor je gevoel van motivatie weer toeneemt.

3. Onderneem actie tegen klimaatverandering

Klimaatangst komt vaak voort uit het feit dat mensen zich te insignificant voelen om een verschil te maken. Er zijn echter veel dingen die je kunt doen om klimaatactie te ondernemen. Maar doe dit niet alleen als individu, nodig mensen om je heen uit om mee te doen!

• Help de mensen die je kent hun klimaatbewustzijn te vergroten door gesprekken te beginnen. Het noemen van iets wat je op het nieuws hebt gehoord kan een gemakkelijke manier zijn om te beginnen, maar je kunt ook proberen de bovenstaande aanpak te volgen en een positief nieuwsfeit te kiezen om je op te richten!
• Moedig jouw organisatie aan om een strategie voor aanpassing aan klimaatverandering te ontwikkelen. Lees meer over hoe jij met jouw team over duurzaamheid kunt praten of leer meer over gamification voor klimaatverandering als een manier om jouw team erbij te betrekken.
• Betrek je groep erbij: 
• Daag je collega’s uit om met de fiets of het openbaar vervoer naar het werk te gaan.
• Nodig je beste vrienden uit om waar mogelijk tweedehands te kopen – je kunt leuke kringloopwinkels die je kent aanbevelen om ze te inspireren.
• Plan met je familie en buren om het energieverbruik te verminderen door de kamertemperatuur in jouw woonruimte te verlagen.
• Daag je collega’s uit om meer te recyclen op kantoor. 
• Laat je gezin minstens één dag per week vegetarisch eten. 
• Motiveer je buren tot het vervangen van tegels door groene bermen in jullie straat.
• Laat je regeringsvertegenwoordigers weten dat je wilt dat ze de klimaatverandering aanpakken door deel te nemen aan demonstraties of samen met je vrienden petities te ondertekenen.

4. Werk samen met anderen voor een sterker gemeenschapsgevoel

Het is gemakkelijk om vast te zitten in negatieve emoties als je deze voor jezelf houdt. Probeer in plaats daarvan met andere mensen te praten over de gedachten die het klimaatbewustzijn bij je oproept. Sluit je aan bij een lokale groep die zich bezighoudt met een klimaatgerelateerd onderwerp, of dat nu een buurtvereniging voor tuinieren is of een activistische groep voor klimaatverandering en milieubewustzijn. Pleit voor een klimaatactiecomité op je werk om het management aan te sporen tot een proactieve aanpak en je collega’s aan te moedigen deel te nemen aan collectieve klimaatactie. Je zult merken dat er veel andere mensen zijn die meer willen weten over hoe je je kunt aanpassen aan de klimaatverandering, en als je het samen doet, krijg je energie, plezier en medeleven in je acties.

Klimaatangst aanpakken zal niet altijd gemakkelijk zijn. Zelfs na het nemen van al deze stappen, kun je van tijd tot tijd nog steeds geconfronteerd worden met negatieve emoties als gevolg van het klimaatbewustzijn. Het belangrijkste is om manieren te vinden om met die gevoelens om te gaan en je bezig te houden met klimaatverandering die de cyclus van negatieve gedachten doorbreken en je motiveren om door te gaan. 

En vergeet niet: het is ook goed om even afstand te nemen van serieuze onderwerpen en te genieten van de rest van het leven.